Een paar weken terug heb ik een interview gedaan met John-Boy Vossen. Dit interview heeft hij samen met nog 2 andere interviews gemaakt tot een artikel over verstandelijk gehandicapten in China. Op de Chinese website van de RNW (Radio Netherlands Worldwide, oftewel de Wereldomroep) staat het Chinese artikel met een klein filmpje. Voor dit filmpje heb ik mijn filmmateriaal beschikbaar gesteld, en heeft de wereldomroep een klein filmpje gemonteerd. Ook heb ik van John-Boy de originele Nederlandse tekst ontvangen en die zal ik hier onder plaatsen.

Link Chinese Artikel (Met filmpje): https://helanonline.cn/article/6321

Nederlandse Artikel:

‘Verstandelijk gehandicapten worden in China langzaam meer zichtbaar’

De zorg voor mensen met een verstandelijke handicap ligt in het Westen nog ver voor op die in China. Toch begint het verschil langzaam kleiner te worden. Dat vertelt Rutger-Jan Schoen, directeur van consultantsbureau SPAN en al vijftien jaar werkzaam in China.

“Vroeger lag in China de nadruk op het herstellen van een ‘fout’ in de mensen met een verstandelijke handicap. Er werden enorme ziekenhuizen gebouwd in de hoop dat door een intensieve verzorging de ‘fout’ in deze groep zou herstellen. Dit beeld is echter aan het veranderen,” zegt Schoen. “De Chinezen zijn zich langzaam aan het beseffen dat je niet iedereen zo maar in een bed kunt stoppen in de hoop dat de verstandelijk gehandicapten genezen. Nu beginnen de Chinezen langzaam in te zien dat ook deze groep een zo goed mogelijke kwaliteit van leven verdient.”

Informatie overbrengen
SPAN is al decennia werkzaam in de (Nederlandse) zorgsector. Het consultantsbureau gebruikt sinds enkele jaren deze kennis in de Hebei-provincie om informatie over geestelijke beperkingen naar de gemeenschap te brengen. Op die manier hoopt SPAN het beeld van de mensen in de gemeenschap te veranderen. Veel van hen denken namelijk nog steeds dat er iets mis is met verstandelijke gehandicapten.

Schoen: “Wat je nu ziet, is dat een oma met een verstandelijk gehandicapt kleinkind naar zo’n groot ziekenhuis gaat. Daar hoort ze hoe zij om moet gaan met haar gehandicapte kleinkind en daarna gaat ze terug naar haar gemeenschap. Haar buren hebben echter geen idee wat er in het ziekenhuis is verteld. Wij brengen met ons bureau de informatie over de handicap naar de buurt, zodat de familie- en kennissenkring meer begrip ervoor krijgen. Ook hopen we op deze manier families van kinderen met geestelijke beperkingen met elkaar in contact te brengen, zodat deze elkaar kunnen helpen.”

Zichtbaar worden
Volgens schattingen leven er momenteel in China ongeveer 83 miljoen gehandicapten, van wie 35 miljoen verstandelijk gehandicapten. SPAN is niet het enige Nederlandse initiatief om deze grote groep in China onder de aandacht te brengen. Monique Groeneveld is medeoprichtster van China Inside, een instelling die samenwerkt met de Chinese liefdadigheidsinstelling Huiling om meer aandacht te genereren voor de verstandelijk gehandicapten.

Groeneveld beaamt dat er een geleidelijke verandering is in het beeld dat Chinezen hebben van geestelijk beperkten. “De positie die deze groep in de Chinese samenleving inneemt, is de afgelopen jaren aan het draaien. Het mooie aan organisaties als Huiling is dat de verstandelijk gehandicapten zichtbaar worden. Ze komen elke dag met het openbaar vervoer van hun huis naar Huiling en doen gewoon boodschappen in de supermarkt. Tot enkele jaren geleden werd deze groep door de familie alleen maar thuis gehouden en verstopt.”

Eigenwaarde
Via China Inside kunnen Nederlanders zich opgeven voor vrijwilligerswerk bij Huiling. Per jaar maken ongeveer acht Nederlanders de trip naar Beijing om daar enkele weken te helpen als vrijwilliger. De werkzaamheden bestaan uit het bezig zijn met de verstandelijk gehandicapten. Zo kunnen de Chinese geestelijk beperkten van maandag tot en met vrijdag onder andere aan yoga doen, wandelingen maken, knutselen en uitstapjes maken. Door deze bezigheden worden de ouders tijdelijk ontzien en krijgen de verstandelijk gehandicapten een groter gevoel van eigenwaarde.

De 14-jarige Mente Wester was deze zomer een van de Nederlanders die als vrijwilliger aan de slag ging bij Huiling. Momenteel is hij bezig om een promotiefilmpje te maken van zijn belevenissen op de dagopvang voor Chinese verstandelijk beperkten. Zijn beeld van de geestelijk beperkten in China is hierdoor radicaal veranderd. “Vooraf verwachtte ik dat deze groep mensen niet zo vrolijk of enthousiast zouden zijn. Het tegenovergestelde bleek echter waar te zijn. De geestelijk beperkten wilden juist maar al te graag hun steentje bijdragen een de samenleving en allerlei dingen doen. Zelfs degenen met een zware beperking.”

“Of ik veel ouders gezien heb? Nee. In China worden ouders met verstandelijk gehandicapte kinderen vaak raar aangekeken. Het is door de eenkindpolitiek namelijk nog steeds niet echt geaccepteerd dat je een kind met een geestelijke handicap houdt. Maar de ouders die ik gezien heb, waren in ieder geval heel blij met de dagopvang.”

Financiering
Het promotiefilmpje van Wester moet uiteindelijk zorgen voor extra inkomsten voor organisaties als Huiling. Want ondanks de positieve verhalen blijft het voor de liefdadigheidsinstellingen in China moeilijk om rond te komen. Want hoewel de Chinese bevolking volgens Schoen en Groeneveld blij is met organisaties als SPAN, China Inside en Huiling, wordt er vanuit de Chinese overheid nog vrij weinig gedaan voor mensen met een verstandelijke beperking.

“China kent momenteel veel problemen waar de overheid zijn aandacht op richt, zoals de economie en het milieu. Er is dus voorlopig nog weinig noodzaak voor de Chinese overheid om ‘softe’ problemen als het welzijn van geestelijk beperkten op te lossen,” vertelt Schoen. “Dat is ook meteen een groot verschil tussen Nederland en China. De Nederlandse regering treft veel voorzieningen voor mensen met een verstandelijke handicap. In China wordt heel veel georganiseerd en gefinancierd door privéorganisaties,” vult Groeneveld aan.

De overheid staat hier volgens de Nederlandse ambassadeur in Beijing, Reinier Koppelaar, niet alleen in. “In gesprek met de China Disabled Persons Federation gaat het gewoonlijk in de eerste plaats over lichamelijk gehandicapten: doven, blinden, verlamde of verminkte mensen. Verstandelijke handicaps lijken nog geen prominente plek te hebben in hun beleidsontwikkeling.”

Stap in de goede richting
Toch zet volgens Schoen ook de Chinese overheid langzaam stapjes in de goede richting. “In Nederland zijn er veel mogelijkheden voor geestelijk beperkten om te werken en zelf geld te verdienen. Denk aan bijvoorbeeld restaurants waar verstandelijk gehandicapten het eten rondbrengen. Dit idee begint in China langzaam voet aan wal te krijgen. Je ziet nu al dat geestelijk beperkten in fabrieken achter de lopende band werken. Dat is in ieder geval een begin.”*